Η χρονική περίοδος της κύησης είναι πολύ σημαντική στη ζωή κάθε γυναίκας. Είναι η περίοδος των μεγάλων αλλαγών, τόσο στο σώμα ,όσο και στην ψυχολογία της. Διάφορα πρωτοεμφανιζόμενα συμπτώματα ,κλινικά σημεία και επιπλοκές μπορεί να συμβούν. Πολλά από αυτά ,χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και θα πρέπει να συζητούνται με τον θεράποντα ιατρό ή την εξειδικευμένη μαία .
Η κολπική αιμορραγία αποτελεί ενδεχομένως ένα από τα πλέον συχνά και ανησυχητικά συμπτώματα . Μπορεί να συμβεί σε διάφορα χρονικά σημεία της κύησης , είναι πιο συχνή στο πρώτο τρίμηνο και απαιτεί εγρήγορση ,καθώς ορισμένες φορές τα αίτια που την προκαλούν μπορεί να αποτελούν κίνδυνο τόσο για το κύημα , όσο και για την έγκυο. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να απαντήσουμε σε κάποια βασικά ερωτήματα που απασχολούν τις εγκύους όταν βιώνουν αυτή την κατάσταση.
Πόσο συχνή είναι η κολπική αιμορραγία στην αρχή της κύησης ;
Αιμορραγία κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου συμβαίνει στο 15 έως 25 % των κυήσεων ,αν συμπεριλάβουμε και την ελαφριά αιμόρροια που συχνά εμφανίζεται 1-2 εβδομάδες μετά τη σύλληψη ,όταν το γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται στο ενδομήτριο .
Η αιμορραγία στην κύηση υποδεικνύει πάντα κάποιο σοβαρό πρόβλημα;
Η αιμορραγία στην κύηση προκαλείται από πολλά αίτια. Κάποια είναι σοβαρά ,ενώ κάποια άλλα δεν εμπνέουν ανησυχία. Εμφανίζεται πιο συχνά σε αρχόμενη κύηση ,λιγότερο συχνά στα δύο τελευταία τρίμηνα. Σε κάθε περίπτωση ,η σοβαρότητα της κατάστασης θα πρέπει να εκτιμηθεί από εξειδικευμένο γιατρό ή μαία.
Ποια είναι τα συνηθέστερα αίτια κολπικής αιμόρροιας κατά το πρώτο τρίμηνο;
Όπως ήδη έχει αναφερθεί , κολπική αιμόρροια συμβαίνει συχνά σε αρχόμενη κύηση εξαιτίας της εμφύτευσης του εμβρύου στον ενδομητρικό ιστό. Επίσης ο τράχηλος της μήτρας μπορεί να αιμορραγήσει – ιδιαίτερα μετά από σεξουαλική επαφή ή κατά τη διάρκεια κολπικής εξέτασης – εξαιτίας πολύποδα ,χρόνιας τραχηλίτιδας , ή απλά λόγω της αυξημένης αιμάτωσης που αποκτά στην κύηση. Κατόπιν προσεχτικής εξέτασης ,κλινικής και με υπερήχους, ο γιατρός θα προσδιορίσει το αίτιο και θα καθησυχάσει την ασθενή ,εφόσον διαπιστώσει κάτι από τα παραπάνω.
Ποια είναι τα προβλήματα που συνδέονται με την αιμορραγία της αρχόμενης κύησης;
Σοβαρές καταστάσεις που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν είναι η φλεγμονή , η απώλεια της κύησης και η εξωμήτριος (έκτοπη) κύηση.
Σε περίπτωση φλεγμονής ,η άμεση έναρξη κατάλληλων αντιβιοτικών κρίνεται απαραίτητη.
Στην απώλεια της κύησης γνωστή και ως αποβολή ή αυτόματη έκτρωση της κύησης, η αιμορραγία είναι αυξημένη ,συχνά με πήγματα και συνοδεύεται από ισχυρούς πόνους περιόδου , μουδιάσματα στην κάτω κοιλιακή χώρα και σταθερό πόνο χαμηλά στην οσφύ. Μπορεί να είναι πλήρης ή ατελής .Στη δεύτερη περίπτωση θα χρειαστεί ιατρική παρέμβαση για να απομακρυνθούν τα υπολείμματα της κύησης. Η έγκαιρη ιατρική εξέταση , μπορεί να διαγνώσει μια επαπειλούμενη αποβολή και με παρεμβάσεις ,( κλινοστατισμός και φαρμακευτική αγωγή) να προλάβει την δυσμενή εξέλιξή της. Στις περιπτώσεις αυτές , συχνά η υπερηχογραφική εξέταση θα απεικονίσει αποκόλληση στον εμβρυονικό σάκκο. Τέλος , πρέπει να επισημανθεί ότι απώλεια κύησης συμβαίνει συχνά χωρίς ύπαρξη αιμορραγίας . Σε μια τέτοια περίπτωση, η καρδιακή λειτουργία του εμβρύου έχει σταματήσει, η κύηση ονομάζεται παλίνδρομος και μπορεί να γίνει αντιληπτή από την έγκυο λόγω απότομης διακοπής των συμπτωμάτων κύησης και από το γιατρό κατά τη διάρκεια εξέτασης ρουτίνας.
Η εξωμήτριος κύηση συμβαίνει σε ποσοστό 1-2% των κυήσεων ,όταν το γονιμοποιημένο ωάριο δεν εμφυτεύεται στην κοιλότητα της μήτρας , αλλά εκτός , συνήθως στη μία από τις δύο σάλπιγγες . Είναι μια επικίνδυνη κατάσταση , καθώς μπορεί να προκαλέσει ρήξη της σάλπιγγας και εσωτερική αιμορραγία ,ολιγαιμικό shock και θάνατο. Συχνά , το μόνο σύμπτωμα εξωμητρίου κύησης μπορεί να είναι κολπική αιμόρρροια , ενίοτε συνοδευόμενη από πυελικό άλγος .Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν πριν τη διάγνωση της κύησης , κάτι που αυξάνει ακόμα περισσότερο την επικινδυνότητα αυτής της επιπλοκής . Η εξωμήτριος κύηση πρέπει απαραίτητα να διακοπεί , είτε με χειρουργική επέμβαση , είτε με φαρμακευτική αγωγή.
Ποια είναι τα αίτια κολπικής αιμορραγίας σε προχωρημένη κύηση;
Συχνά αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε ελαφριά κολπική αιμόρροια , είναι η χρόνια φλεγμονή του τραχήλου της μήτρας , η υπεραιμάτωσή του , καθώς και η ύπαρξη φθαρτού με τη μορφή ψευδοπολυποειδών μορφωμάτων που εξέρχονται από τον τράχηλο . Προσοχή χρειάζεται για την περίπτωση που η κολπική αιμόρροια προέρχεται από αρχόμενη εξάλειψη και διαστολή του τραχήλου ,κλινικά σημεία που συχνά υποδηλώνουν κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Βαριά αιμορραγία προέρχεται συνήθως από πρόβλημα στον πλακούντα
Ποια προβλήματα του πλακούντα προκαλούν αιμορραγία στην προχωρημένη κύηση;
Αποκόλληση πλακούντα . Ο πλακούντας αποκολλάται από το τοίχωμα της μήτρας στη διάρκεια της κύησης ή του τοκετού. Το συχνότερο σύμπτωμα είναι η κολπική αιμορραγία που συνοδεύεται από ισχυρό κοιλιακό άλγος και άλγος στην οσφύ. Πρόκειται για σοβαρή μαιευτική επιπλοκή που μπορεί να οδηγήσει την έγκυο σε ολιγαιμικό shock και το έμβρυο σε συνθήκες υποξίας .
Προδρομικός πλακούντας
Ονομάζεται έτσι, ο πλακούντας με χαμηλή θέση εμφύτευσης στη μήτρα που καλύπτει μέρος ή το σύνολο του τραχήλου. Ο προδρομικός πλακούντας συχνά προκαλεί κολπική αιμορραγία που χαρακτηριστικά , δεν συνοδεύεται από πόνο. Μέχρι τις 32 εβδομάδες κύησης ο πλακούντας συχνά με την αύξηση της μήτρας ,ανεβαίνει ψηλότερα και το πρόβλημα αποκαθίσταται από μόνο του. Διαφορετικά , ο τοκετός πρέπει να διεκπεραιωθεί με καισαρική τομή από έμπειρο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
Διεισδυτικός πλακούντας
Είναι ο πλακούντας που διεισδύει στο μητρικό τοίχωμα και δεν αποκολλάται κατά το τρίτο στάδιο του τοκετού. Ο διεισδυτικός πλακούντας συχνά προκαλεί αιμορραγία στο τρίτο τρίμηνο της κύησης και μαζική αιμορραγία κατά τη διάρκεια του τοκετού. Οι περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να διαγνωστούν με ένα υπερηχογράφημα ρουτίνας .Ο τοκετός πρέπει να γίνει σε εξειδικευμένο κέντρο από έμπειρο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό , καθώς συχνά απαιτείται μαιευτική υστερεκτομία για αντιμετώπιση μαζικής αιμορραγίας απειλητικής για τη ζωή της εγκύου.
Είναι πιθανό η κολπική αιμόρροια να αποτελεί σημείο πρόωρου τοκετού;
Πράγματι , σε προχωρημένη κύηση η κολπική αιμόρροια μπορεί να είναι σύμπτωμα επερχόμενου τοκετού. Εάν ο τοκετός ολοκληρωθεί πριν τις 37 εβδομάδες , καλείται πρόωρος τοκετός .
Άλλα συνοδά συμπτώματα , ενισχύουν την πιθανότητα πρόωρου τοκετού επί κολπικής αιμόρροιας . Τέτοια είναι: